Difference between revisions of "องค์ประกอบทักษะชีวิตและการพัฒนา"
(Created page with "การพัฒนาทักษะชีวิต คือ การพัฒนาการเรียนรู้เป็นการพัฒนาทางสต...") |
(No difference)
|
Latest revision as of 09:43, 28 August 2018
การพัฒนาทักษะชีวิต คือ การพัฒนาการเรียนรู้เป็นการพัฒนาทางสติปัญญา การรู้คิด รู้เทาทัน การตระหนักรู้ อันเป็นพื้นฐานของการมีความเข้มแข็งทางใจและการแสดงพฤติกรรมที่ถูกต้องเหมาะสมเสมอ อยู่รอดปลอดภัยจากการครอบงำความคิด ความเชื่อจากสื่อเทคโนโลยี และมีความพร้อมตั้งรับต่อการก้าวรุกทางสังคมอย่างรู้ทันเท่านั้น แม้จะอยู่ในสถานการณ์เสี่ยงหรือสถานการณ์ปัญหา
พฤติกรรมทักษะชีวิตที่คาดหวังให้เกิดขึ้นกับผู้เรียน เป็นพฤติกรรมที่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้สังเคราะห์จากพฤติกรรมตัวชี้วัดมาตรฐานการเรียนรู้ใน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่สอดคล้องหรือมีพฤติกรรมตามความหมายของทักษะชีวิต จำแนกในแต่ละองค์ประกอบไว้ดังนี้
Contents
องค์ประกอบที่ 1 การตระหนักรู้และเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น
การตระหนักรู้และเห็นคุณค่าของผู้อื่น หมายถึง การรู้ความถนัด ความสามารถรู้จุดเด่นจุดด้อยของตนเอง เข้าใจความแตกต่างของแต่ละบุคคล รู้จักตนเอง ยอมรับ เห็นคุณค่าและภาคภูมิใจในตนเองและผู้อื่น มีเป้าหมายในชีวิต และมีความรับผิดชอบต่อสังคม
พฤติกรรมทักษะชีวิตที่คาดหวังให้เกิดขึ้นกับผู้เรียนด้านการตระหนักรู้และเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น
ระดับประถมศึกษา
- ค้นพบความชอบความถนัด และความสามารถของตนเอง
- ค้นพบจุดเด่น จุดด้อยของตนเอง
- ยอมรับความแตกต่างระหว่างตนเองและผู้อื่น
- มองเห็นตนเองและผู้อื่นในแง่บวก
- รู้จักสิทธิของตนเองและเคารพสิทธิของผู้อื่น
- รักและเห็นคุณค่าในตัวเองและผู้อื่น
- มีความภาคภูมิใจในตนเองและผู้อื่น
- มีความเชื่อมั่นในตนเองและผู้อื่น
- มีความรับผิดชอบต่อสังคม
ระดับมัธยมศึกษา
- ค้นพบความชอบ ความถนัด ความสามารถและบุคลิกภาพของตนเอง
- ค้นพบจุดเด่น จุดด้อยของตนเอง
- ยอมรับความแตกต่างระหว่างตนเองและผู้อื่น
- มองเห็นตนเองและผู้อื่นในแง่บวก
- รักและเห็นคุณค่าในตนเองและผู้อื่น
- มีความภาคภูมิใจในตนเองและผู้อื่น
- มีความเชื่อมั่นในตนเองและผู้อื่น
- รู้จักสิทธิของตนเองและเคารพสิทธิของผู้อื่น
- มีทักษะในการกำหนดเป้าหมายและทิศทางความสำเร็จ
- มีความรับผิดชอบต่อสังคม
องค์ประกอบที่ 2 การคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจ และแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์
การคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจ และแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ หมายถึง การแยกแยะข้อมูล ข่างสาร ปัญหาและสถานการณ์รอบตัว วิพากษ์วิจารณ์และประเมินสถานการณ์รอบตัวด้วยหลักเหตุผลและข้อมูลที่ถูกต้อง รับรู้ปัญหา สาเหตุของปัญหา หาทางเลือกและตัดสินในใจการแก้ปัญหาในสถานการณ์ต่างๆ อย่างสร้างสรรค์
พฤติกรรมทักษะชีวิตที่คาดหวังให้เกิดขึ้นกับผู้เรียนในด้านการคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจ และแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์มีดังนี้
ระดับประถมศึกษา
- รู้จักสังเกต ตั้งคำถาม และแสวงหาคำตอบ
- วิเคราะห์ความน่าเชื่อถือของข้อมูลข่าวสารได้สมเหตุสมผล
- ประเมินสถานการณ์และนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน
- มีความสามารถในการคิดเชื่อมโยง
- การรู้จักวิพากษ์วิจารณ์บนพื้นฐานของข้อมูลสารสนเทศที่ถูกต้อง
- รู้จักวิธีการและขั้นตอนการตัดสินใจและแก้ไขปัญหาที่ถูกต้อง
ระดับมัธยมศึกษา
- เลือกรับข้อมูลข่าวสารอย่างไตร่ตรองและรู้เท่าทันสังคมที่เปลี่ยนแปลง
- ตัดสินใจในสถานการณ์ต่างๆที่เผชิญอย่างมีเหตุผลและรอบคอบ
- แก้ปัญหาในสถานการณ์วิกฤติได้อย่างเป็นระบบและสร้างสรรค์
- มองโลกในแง่ดี
- มีทักษะในการแสวงหาข้อมูลให้เป็นประโยชน์
- ประเมินและสร้างข้อสรุปบทเรียนชีวิตของตนเอง
องค์ประกอบที่ 3 การจัดการกับอารมณ์และความเครียด
การจัดการกับอารมณ์และความเครียด หมายถึง ความเข้าใจและรู้เท่าทันภาวะอารมณ์ของบุคคล รู้สาเหตุของความเครียด รู้วิธีการควบคุมอารมณ์และความเครียด รู้วิธีผ่อนคลายหลีกเลี่ยง และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่จะก่อให้เกิดอารมณ์ไม่พึงประสงค์ไปในทางที่
พฤติกรรมทักษะชีวิตที่คาดหวังให้เกิดกับผู้เรียนในองค์ประกอบที่ 3 ดังนี้
ระดับประถมศึกษา
- รู้เท่าทันอารมณ์ของตนเอง
- ควบคุมอารมของตนเองได้
- จัดการกับอารมณ์ของตนเองได้
- มีวิธีผ่อนคลายอารมณ์และความเครียดให้กับตนเอง
- สร้างแรงจูงใจให้ตนเอง
- ยุติข้อขัดแย้งในกลุ่มเพื่อนด้วยสันติวิธี
- รู้จักสร้างความสุขให้กับตนเอง
ระดับมัธยมศึกษา
- ประเมินและเรียนรู้เท่าทันสภาวะอารมณ์ที่เกิดขึ้นกับตนเอง
- จัดการกับความขัดแย้งต่างๆได้ด้วยวิธีที่เหมาะสม
- รู้จักคลายเครียดด้วยวีการที่สร้างสรรค์
- รู้จักสร้างความสุขให้กับตนเองและผู้อื่น
องค์ประกอบที่ 4 การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น
การสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น หมายถึง การเข้าใจมุมมอง อารมณ์ ความรู้สึกของผู้อื่นใช้ภาษาพูดและภาษากายเพื่อสื่อสารความรู้สึกนึกคิดของตนเอง รับรู้ความรู้สึกนึกคิดและความต้องการของผู้อื่น วางตัวได้ถูกต้องเหมาะสมในสถานการณ์ต่างๆ ใช้ในการสื่อสารที่สร้างสัมพันธภาพที่ดี สร้างความร่วมมือและทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข
พฤติกรรมทักษะชีวิตที่คาดหวังให้เกิดกับผู้เรียนในด้านนี้คือ
ระดับประถมศึกษา
- เป็นผู้ฟังที่ดี
- ใช้ภาษาและกิริยาที่เหมาะสมในการสื่อสาร
- รู้จักเอาใจเขามาใส่ใจเรา
- รู้จักแสดงความคิดเห็น ความรู้สึก ความชื่นชมและการกระทำที่งามให้ผู้อื่นรับรู้
- รู้จักปฏิเสธ ต่อรอง และร้องขอความช่วยเหลือ ในสถานการณ์เสี่ยง
- ให้ความร่วมมือและทำงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างสร้างสรรค์
- ปฏิบัติตามกฎ กติกา และระเบียบของสังคม
ระดับมัธยมศึกษา
- ยืนยันความต้องการของตนเอง ปฏิเสธและต่อรองบนพื้นฐานความถูกต้อง
- กล้าแสดงความคิดเห็นอย่างสร้างสรรค์
- ทำงานร่วมกับผู้อื่นตามวิถีประชาธิปไตย
- มีจิตอาสาช่วยเหลือผู้อื่น
- สร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่นด้วยการสื่อสารเชิงบวก
- ปฏิบัติตามกฏิกาของสังคม
- ให้คำปรึกษาแก่ผู้อื่นได้