ความแตกต่างระหว่างการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ และการวิจัยเชิงวิชาการ
การวิจัย คือ กระบวนการในการแสวงหาความรู้ที่เชื่อถือได้ ด้วยวิธีการที่เชื่อถือได้ โดยอาศัยระเบียบวิธีการทางวิทยาศาสตร์ การวิจัยมีหลายรูปแบบแตกต่างกันไปตามคำถามวิจัย วัตถุประสงค์และผลลัพธ์ที่ต้องการ ในหัวข้อนี้ผู้เขียนพูดถึงการวิจัย 2 รูปแบบ คือการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ และการวิจัยเชิงวิชาการ ว่ามีประเด็นที่มีความแตกต่างกันอย่างไรบ้าง รายละเอียดแบ่งสรุปออกเป็นหัวข้อดังนี้
1.จุดเริ่มต้นของการวิจัย การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : เริ่มต้นจากสภาพปัญหาการเรียนรู้ของผู้เรียนหรือปัญหาการจัดการเรียนการสอนของครู และครูมีความคิดความปรารถนาดีที่จะแก้ปัญหาการเรียนรู้หรือปรับปรุงพัฒนาการจัดการเรียนการสอนของตนเอง
การวิจัยเชิงพัฒนาการ : จุดเริ่มต้นของการวิจัยอาจมาจากนโยบายความต้องการของหน่วยงาน ความสนใจของนักวิจัยที่ต้องการศึกษา ค้นหาคำตอบในประเด็นที่ต้องนำไปใช้ประโยชน์ต่อการพัฒนา
2. ปัญหาการวิจัย
การวิจัยเพื่อการเรียนรู้ : ปัญหาเกี่ยวกับการเรียนรู้ของผู้เรียนและปัญหาการเรียนการสอนในชั้นเรียน เป็นประเด็นปัญหาที่เล็กแต่มีความสำคัญและมีความหมายต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน การเรียนการสอนตามหลักสูตรและมาตรฐานการเรียนรู้
การวิจัยเชิงวิชาการ : เป็นปัญหาในวงกว้างทางการศึกษาที่อาจเป็นปัญหาเชิงนโยบายการศึกษาหลักสูตร การบริหารการศึกษา ฯลฯ
3. วัตถุประสงค์/เป้าหมายของการวิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : เพื่อแก้ปัญหา/พัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียนและปรับปรุง/พัฒนาการจัดการเรียนการสอนของครู
การวิจัยเชิงวิชาการ : เพื่อสร้างองค์ความรู้ ข้อความรู้ทั่วไปซึ่งสามารถสรุปอ้างอิงในประชากรระดับกว้างได้
4. ผู้วิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ดำเนินการโดยครูผู้สอนที่รับผิดชอบในแต่ละรายวิชา การวิจัยเชิงวิชาการ :ดำเนินการโดยนักวิชาการหรือนักการศึกษาที่ไม่ได้ปฏิบัติงานการสอน
5. ประชากรหรือกลุ่มเป้าหมาย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : มุ่งศึกษาผู้เรียนที่เรียนในแต่ละรายวิชาที่มีปัญหาการเรียนรู้ ปัญหาการจัดการเรียนการสอนซึ่งอาจ เป็นรายบุคคล รายกลุ่ม รายห้องเรียน หรือทั้งระดับชั้นเรียนที่ครูนักวิจัยมีส่วนรับผิดชอบในการจัดการเรียนการสอน
การวิจัยเชิงวิชาการ : กลุ่มนักเรียน หรือกลุ่มครูบุคลากรทางการศึกษา หรือกลุ่มเป้าหมายอื่นที่เป็นตัวแทนประชากรที่ผู้วิจัยเลือกมาศึกษา
6. ช่วงเวลาในการทำวิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : โดยครูนักวิจัยทำวิจัยควบคู่กับกับการเรียนการสอนหรือให้เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนการสอน เพื่อให้ทันต่อการแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนส่วนใหญ่ใช้เวลาในการทำวิจัยไม่มากนัก
การวิจัยเชิงวิชาการ : โดยนักวิจัยภายนอกทำวิจัยเมื่อมีปัญหาทางการศึกษาหรือมีความต้องการที่จะศึกษาหาคำตอบใน ประเด็นที่สนใจ ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับการเรียนการสอนหรือประเด็นปัญหาอื่น อาจใช้เวลาในการทำวิจัยนานกว่าการวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้
7. กระบวนการวิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ใช้กระบวนการวิจัยปฏิบัติการวงจร PAOR ที่เป็นวงจรเดียวกับการปฏิบัติงานตามปกติโดย เริ่มจากวงจรเล็กๆ ของการวางแผน (Plan) การปฏิบัติ (Act) การสังเกต(Observe) และการสะท้อนผล(Reflect) ที่นำไปสู่การพัฒนาการเรียนการสอนเป็นวงจรอย่างต่อเนื่อง
การวิจัยเชิงวิชาการ : ใช้กระบวนการวิจัยโดยกำหนดปัญหาศึกษาเอกสารที่เกี่ยวข้อง ออกแบบการวิจัย (โดยกำหนด ประชากร กลุ่มตัวอย่าง สร้างเครื่องมือ เก็บข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล) และนำเสนอผลการวิจัย
8. วิธีดำเนินการวิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ไม่เน้นการกำหนดกรอบแนวคิดทฤษฎีไม่เน้นแบบแผนการวิจัยและการออกแบบการวิจัยที่เคร่งครัด
การวิจัยเชิงวิชาการ. : มีการกำหนดกรอบแนวคิดทฤษฎี และพัฒนาทฤษฎี ยึดแบบแผนการวิจัยและการออกแบบการวิจัยที่รัดกุม
9. การกำหนดวิธีการแก้ปัญหาหรือพัฒนาการเรียนการสอน
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : โดยอาศัยประสบการณ์ของครูนักวิจัยการเรียนรู้จากกรณีตัวอย่าง ของเพื่อนครู หรือการศึกษาค้นหาวิธีการ / นวัตกรรมจากแหล่งความรู้ต่างๆแล้วนำมาทดลองใช้และตรวจสอบผล การวิจัยเชิงวิชาการ ศึกษาทฤษฎีหรือผลการวิจัยที่เกี่ยวข้อง
10. การเก็บรวบรวมข้อมูล
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ครูเป็นผู้เก็บข้อมูล โดยใช้วิธีการสังเกตหลักฐานการแสดงพฤติกรรมของผู้เรียน การทดสอบ ประเมินความรู้ ทักษะผู้เรียน
การวิจัยเชิงวิชาการ : ผู้วิจัยเป็นผู้เก็บข้อมูลโดยอาจใช้วิธีการที่หลากหลาย ทั้งแบบสอบถาม แบบทดสอบ การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม
11. การวิเคราะห์ข้อมูล
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ใช้การวิเคราะห์เนื้อหาและการวิเคราะห์ด้วยสิติขั้นพื้นฐาน ไม่เน้นการวิเคราะห์ด้วยสถิติสูง
การวิจัยเชิงวิชาการ : ส่วนใหญ่ใช้วิธีการวิเคราะห์ทางสถิติทั้งสถิติขั้นพื้นฐานและสถิติขั้นสูงเน้นการสรุปอ้างอิง
12. การเขียนรายงานการวิจัย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : ครูนำเสนอผลการวิจัยให้เป็นหลักฐานการปฏิบัติงานในวิชาชีพครู โดยไม่เน้นรูปแบบรายงาน แต่มุ่งนำผลการวิจัยไปใช้เพื่อปรับปรุงพัฒนาการเรียนการสอน
การวิจัยเชิงวิชาการ : มีรูปแบบการเขียนรายงานการวิจัยที่เป็นทางการให้มีคุณภาพมาตรฐานทางวิชาการ
13. การนำผลการวิจัยไปใช้
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ : นำผลไปใช้แก้ปัญหา พัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียน และปรับปรุง พัฒนา การเรียนการสอนของครูในแต่ละรายวิชา ไม่มุ่งนำผลไปใช้ในวงกว้างหรือไม่เน้นการสรุปอ้างอิง และตีพิมพ์เผยแพร่เป็นบทความวิชาการ
การวิจัยเชิงวิชาการ : ผลการวิจัยอาจไม่ได้นำไปใช้ในทางปฏิบัติจริง แต่อาจมีการตีพิมพ์เผยแพร่เป็นบทความวิจัยหรือบทความทางวิชาการเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อวงการวิชาการและวงการวิชาชีพ
เรียงเรียงเนื้อหาโดย ดร.เบ็ญจวรรณ ลี้เจริญ