View source for การพัฒนานวัตกรรมการจัดการเรียนรู้


== ความหมายของนวัตกรรมการเรียนรู้ ==

 นวัตกรรม(innovation) = การคิดค้น(invention) + การประยุกต์ใช้(application)

คำว่า   นวัตกรรมเป็นศัพท์บัญญัติของ  คณะกรรมการพิจารณาศัพท์  วิชาการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งเดิมใช้คำว่า  “นวกรรม”  มาจากคำภาษาอังกฤษว่า  innovation  โดยคำว่า  นวัตกรรม  หมายถึง  การทำสิ่งใหม่หรือสิ่งที่ทำใหม่   เป็นการนำสิ่งใหม่ๆ  เข้ามาเปลี่ยนแปลงเพิ่มเติมวิธีการที่ทำอยู่เดิม   เพื่อให้ใช้ได้ผลดียิ่งขึ้น  (บุญเกื้อ  ควรหาเวช, 2543 : 11,12) 

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน  พ.ศ 2542 ให้ความหมายว่า  นวัตกรรม  หมายถึง  สิ่งที่ทำขึ้นใหม่หรือแปลกจากเดิมซึ่งอาจจะเป็นความคิด  วิธีการ  อุปกรณ์  เป็นต้น  (ราชบัณฑิตยสถาน, 2546 : 565-566) นอกจากนี้  มีนักวิชาการให้ได้ความหมายของ  “นวัตกรรม”  ไว้ดังนี้
		
เสาวนีย์  สิกขาบัณฑิต  (2558 : 1-2) ให้ความหมายเชิงสรุปว่า  นวัตกรรมเป็นวิธีการปฏิบัติใหม่ที่แปลกไปจากเดิม  โดยอาจจะได้มาจากการคิดค้นหรือการปรับปรุงเสริมแต่งของเก่าและสิ่งเหล่านี้ได้รับการทดลองและพัฒนาจนเป็นที่เชื่อถือได้  ทำให้ระบบบรรลุจัดมุ่งหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยหลักการสำคัญที่ใช้ในการพิจารณาว่าสิ่งใดเป็นนวัตกรรมคือ (1) เป็นสิ่งแปลกใหม่ไปจากเดิมซึ่งอาจจะเกิดจากการคิดค้นได้เอง  จากการดัดแปลงของเดิมซึ่งอาจจะเกิดจากการคิดค้นขึ้นเอง  จากการดัดแปลงของเดิมหรือจากการปรับปรุงเสริมแต่งของเดิม  (2) ได้รับการตรวจสอบและทดลองและปรับปรุงพัฒนา  และ (3) นำมาใช้หรือปฏิบัติได้จริง

ศิริกาญจน์  โกสุม  (2554 : 3) ให้ความหมายว่า  นวัตกรรม  หมายถึง  วิธีการ  เครื่องมือหรือสื่อใหม่ๆ  ที่จะช่วยทำให้งานหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้นกว่าเดิม  แม้ว่าวิธีการเครื่องมือหรือสิ่งใหม่ๆ  นั้นจะเคยใช้ในที่อื่นได้ผลดีมาแล้วหรือไม่ก็ตาม สามารรถทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในสิ่งที่ใหม่ได้หรือทำให้สามารถแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาในที่แห่งใหม่ได้

ชัยวัฒน์  สุทธิรัตน์ (2553 : 62) ให้ความหมายโดยสรุปว่า  นวัตกรรมมีความหมาย  คือ นวัตกรรมเป็นสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีผู้ใดเคยทำมาก่อนหรือเป็นสิ่งใหม่ที่เคยทำมาแล้วในอดีตแต่นำมาใช้ใหม่  หรือการนำนวัตกรรมเดิมที่มีอยู่แล้วมาพัฒนาดัดแปลงให้ดีขึ้นแล้วนำมาใช้ใหม่  และที่สำคัญคือ นวัตกรรมนั้นจะต้องช่วยให้การจัดการเรียนรู้  เกิดผลดีมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงกว่าเดิมช่วยประหยัดเวลาและแรงงานได้ด้วย

== นวัตกรรมทางการศึกษา  (Educational Innovation) ==

นวัตกรรมที่นำมาใช้ในทางการศึกษา  เรียกว่า  นวัตกรรมทางการศึกษา  (educational  innovation) ซึ่งหมายถึง  การนำเอาสิ่งใหม่ซึ่งอาจจะอยู่ในรูปของความคิดหรือการกระทำรวมทั้งสิ่งประดิษฐ์เข้ามาใช้ในระบบการศึกษาเพื่อมุ่งหวังที่จะเปลี่ยนแปลงสิ่งที่มีอยู่เดิมในระบบการจัดการศึกษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น  (บุญเกื้อ  ควรกาเวช, 2543 : 14-15) 

เกณฑ์ที่จะถือว่าเป็น “นวัตกรรมการศึกษา” ประกอบด้วย

(1) ต้องเป็นสิ่งใหม่ในระบบการศึกษา  อาจใหม่ทั้งหมดหรือบงส่วนก็ได้  (2) ต้องมีการนำวิธีการจัดการระบบมาใช้  (3)  อยู่ในกระบวนการทดลอง  ทดสอบ  และวิจัยว่าสามารถแก้ปัญหาหรือทำให้การศึกษามีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้นหรือไม่  (4) ยังไม่เป็นที่ยอมรับหรือเป็นส่วนหนึ่งของงานการศึกษาปัจจุบัน  เมื่อนวัตกรรมการศึกษาถูกนำมาใช้ได้ผลดีมีประสิทธิภาพจนเป็นที่ยอมรับว่าเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาแล้ว  นวัตกรรมการศึกษานั้นๆ ก็จะกลายเป็นเทคโนโลยีการศึกษาต่อไป

ครุรักษ์  ภิรมย์รักษ์ (2544 : 64) ให้ความหมายว่า  นวัตกรรมการเรียนการสอน  หมายถึง  กระบวนการ  วิธีการ  หลักปฏิบัติ  แนวความคิด  เครื่องมือ  หรือสื่อใหม่ๆที่ได้ผ่านการทดลองและพัฒนามาอย่างเป็นลำดับขั้นตอนแล้วนำมาใช้การเพิ่มคุณภาพและประสิทธิภาพของการเรียนการสอน

 นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้  หรือนวัตกรรมการเรียนการสอน  (instructional innovation) หมายถึง  แนวคิด  รูปแบบ  วิธีการ  กระบวนการ  หรือสื่อการเรียนรู้ใหม่ๆ  ที่ครูนำมาใช้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพ  และพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพ

[[File:นวตกรรมการจัดการเรียนรู้.jpg|100px|right]]


== ความสำคัญของนวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ ==

นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้  มีความสำคัญต่อการจัดการเรียนรู้ของครูผู้สอนและการเรียนรู้ของผู้เรียนดังนี้

1. การใช้นวัตกรรมเพื่อช่วยแก้ไขปัญหาในการจัดการเรียนรู้ของครู
1.1 ปัญหาเกี่ยวกับวิธีการจัดการเรียนรู้  ปัญหาที่มักพบอยู่เสมอคือ  ครูส่วนใหญ่ยังคงยึดรูปแบบ
วิธีการสอนแบบบรรยายโดยมีครูเป็นศูนย์กลางที่เน้นการพูดบรรยายถ่ายทอดเนื้อหาสาระมากกว่าการสอนในรูปแบบอื่น  การสอนด้วยวิธีการแบบนี้ทำให้ผู้เรียนเป็นฝ่ายรับรู้  (passive learner) ซึ่งจะส่งให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะที่มีความสามารถในเชิงการคิด  ประดิษฐ์สร้างสรรค์ผลงานได้น้อย(passive ability) มักเป็นคนประเภทบริโภคนิยม  บรรยากาศของการสอนแบบบรรยายนอกจากจะทำให้ผู้เรียนเกิดความเบื่อหน่าย  ขาดความสนใจแล้ว  ยังเป็นการปิดกั้นความคิดและสติปัญญาของผู้เรียนให้อยู่ในขอบเขตจัดอีกด้วย  แต่ถ้าครูผู้สอนได้ศึกษา  ค้นหาวิธีการหรือนวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ  มาใช้ในการจัดการเรียนรู้ที่ทำให้ผู้เรียนมีบทบาทในการเรียนรู้มากขึ้นและเป็นฝ่ายลงมือปฏิบัติมากขึ้น (active learner) ก็จะทำให้ผู้เรียนมีคุณลักษณะที่สามารถคิดประดิษฐ์สร้างสรรค์ผลงานได้มากขึ้น (active ability) ดังนั้น  การนำนวัตกรรมมาใช้ในการจัดการเรียนรู้จึงช่วยแก้ปัญหาเรื่องวิธีการจัดการเรียนรู้
1.2 ปัญหาเกี่ยวกับเนื้อหาวิชาการซึ่งบางรายวิชามีเนื้อหาสาระการเรียนรู้มากและบางวิชามีเนื้อหา
เป็นนามธรรม ยากแก่การเข้าใจ  จึงจำเป็นต้องนำนวัตกรรมเข้ามาช่วยในการจัดการเรียนรู้เช่น การใช้ชุดการเรียนการสอน  บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI) บทเรียนการ์ตูน  การเรียนแบบร่วมมือ
1.3 ปัญหาเกี่ยวกับสื่อ อุปกรณ์การจัดการเรียนรู้  ในบางเนื้อหามีสื่อ  อุปกรณ์การจัดการเรียนรู้เป็นจำนวนน้อย  ไม่เพียงพอต่อการนำไปใช้  เพื่อทำให้ผู้เรียนเกิดความรู้ความเข้าใจในเนื้อหาวิชาได้ง่ายขึ้น  จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาคิดค้นหาเทคนิควิธีการจัดการเรียนรู้และผลิตสื่อการจัดการเรียนรู้ใหม่ๆ เพื่อนำมาใช้การจัดการเรียนรู้ให้เพียงพอและเหมาะสมกับสภาพผู้เรียนจึงจะทำให้การจัดการเรียนรู้บรรลุตามจุดประสงค์การเรียนรู้

2.การใช้นวัตกรรมเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพ ในกรณีที่ครูต้องการจะพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น  จำเป็นที่ครูจะต้องแสวงหาหรือพัฒนานวัตกรรมเพื่อนำมาใช้ในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพที่ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียน  เช่น  ใช้วิธีการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเพื่อพัฒนาทักษะด้านการคิด  วิเคราะห์  การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างความรู้รักสามัคคี  การใช้แหล่งเรียนรู้หรือภูมิปัญญาท้องถิ่นสำหรับการเรียนรู้และสร้างความรักท้องถิ่น

3. ใช้นวัตกรรมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ของผู้เรียน  โดยที่ผู้เรียนมีความแตกต่างกันในหลายลักษณะ  บางคนมีความสนใจในการเรียนและเรียนรู้ได้เร็ว  ในขณะที่บางคนขาดแรงจูงใจในการเรียน  จึงไม่ให้ความสนใจต่อการเรียนและเรียนรู้ได้ช้า  

== เอกสารอ้างอิง ==